Gaziantep-Kahramanmaraş-Adıyaman fay hattında ve Elbistan fayında 6 Şubat’ta meydana gelen 7,7 ve 7,5’lik iki ayrı deprem Türkiye’yi sarstı. Böyle acı dönemlerde isteyerek veya istemeden sahte veya eski görüntüler de dolaşıma sokulup yaygınlaştırılabiliyor.
Türkiye’de sosyal medya çağının en büyük felaketi. 10 ilin doğrudan etkilendiği ve yıkım yaşadığı bu boyuttaki bir deprem felaketi Türkiye’de ilk kez internetin ve sosyal medyanın bu kadar yoğun kullanıldığı bir dönemde yaşanıyor. Enkaz altında olduğunu Twitter’dan bildiren vatandaşlar kadar benzer paylaşımları sahte olarak yapanlar da ne yazık ki mevcut.
Ayrıca böyle acı dönemlerde isteyerek veya istemeden sahte veya eski görüntüler de dolaşıma sokulup yaygınlaştırılabiliyor.
Olayın sıcaklığı ile paylaşılan içeriklerden şüphelenme refleksi arka planda kalabiliyor. Bu da yanlış bilginin dolaşıma geçmesine ve yayılmasına olanak sağlıyor.
Bu noktada teyit.org’un doğal afetler sırasında ve sonrasında yayılan bilgilerle ilgili uyarılarını hatırlamakta fayda var.
•Resmi kurumların yaptığı açıklamaları takip edin
Yanlış bilgiyle karşılaşmamak için güvenilir kurum ve kuruluşların güncel olarak paylaştığı haberlere göz atın, acil ise telefon yoluyla iletişime geçin.
•Görüntüler her zaman kanıt değildir
Fotoğrafların her zaman kanıt sunduğu yanılgısına düşmeyin. Hatalı ilişkilendirilmiş veya üzerinde oynanmış görseller iddia ettiği bağlama dahil olmayabilir. Daha önce yaşanmış felaketlerin fotoğrafları, kötü niyetli kişiler tarafından bu tip kriz anlarında tekrar dolaşıma sokulur. Paylaşmadan önce emin olun.
•Sosyal medyanın etkisini göz ardı etmeyin
Sosyal medyada paylaştığınız bir içeriğin çok hızlı bir şekilde çok fazla insana ulaştığını unutmayın.
•Kâhin, müneccim ve felaket tellallarına itibar etmeyin
Doğal afetlerin ne zaman, nerede ve hangi şiddette gerçekleşeceğine dair kesin yargıların doğru olamayacağını unutmayın. Doğal afet uzmanlarının bilimsel verilere dayandırdıkları öngörüleri, kâhin ve müneccim olduğu iddiasıyla söylenen asılsız bilgilerle karıştırmayın. Özellikle mesajlaşma uygulamaları aracıyla yayılan ses kayıtlarından şüphe duyun.
•Tek bir kaynağa bağlı kalmayın
Yerel örgütler, medya kuruluşları, görgü tanıkları, yetkili merciler ve kurtarma ekipleri gibi felaket anında farklı deneyimler edinen birçok farklı kaynaktan yararlanın. Çok sayıda etkileşim alan şüpheli bilgileri, alanında uzman kişilere yönlendirerek teyit edilmesini sağlayın.
•Güncel olun
Kriz anlarında yaşananların hızla değişebileceğini unutmayın. Edindiğiniz bilgiler, güvenilir olduğu kadar güncel de olmalı. Eski bilgilerin, güncelleri yerine yayılmaya devam etmesine engel olun.
•Hashtag’ler trollerin etkisinde olabilir
Sosyal platformlarda hashtag’in, geniş kitlelere ulaşmanın en kolay yolu olduğunu hatırlayın. Konuyla alakalı gözüken hashtag’ler üzerinden yayılan görüntüler her zaman yaşanan felaketle ilgili olmayabilir.
•Korku ve endişe, şüphenin önüne geçmesin
Heyecan, korku ve öfkenin, panik ve tehdit içeren bilgilerle beslenmesine izin vermeyin.
•Genellemelerden kaçının
Görgü tanıklarının anlattıkları ya da sosyal medyadaki canlı yayınlar felaketin bir noktasından edinilmiş tek bir bakış açısını yansıtır. Kısıtlı bir alanda, belirli bir süre içinde gerçekleşmiş her olayın, bütün felaketi temsil ettiğine dair genellemelerden kaçının.
•Paylaşım yapan içgüdüleriniz olmasın
Olayın sıcağıyla, sosyal medyada paylaştıklarınızın tamamen içgüdüsel olmadığından emin olun. Söz konusu gönderinin kapsamı, aslında sizin iletmek istediğiniz mesajdan çok farklı olabilir. Özellikle hassas içeriklerin yanlış bilgilerle yayılması tüm topluma zarar verebilir.
(tr.ign.com)
