Sakarya Üniversitesi (SAÜ) tarafından düzenlenen “Hoşgörü Gazeteciliği: Medyada Yabancı Düşmanlığından Nasıl Kaçınılır?” konulu atölye çalışması SAÜ’de başladı. Dört grup halinde yazılı ve görsel medya mensupları ile bir araya gelinmesi planlanan atölye çalışmasında 17-18 Mayıs tarihli ilk çalışmanın katılımcıları bir araya geldi.
SAÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Konferans Salonunda sabah iki ve öğleden sonra iki oturum olmak üzere 4 oturumda yapılan çalışmaya; Batı Afrika ülkesi Sierra Leone Cumhuriyeti’nden Gazeteci İbrahim Seaga Shaw ve Hindistan’ın Keşmir eyaletinden Gazeteci Tabeenah Anjum konuşmacı olarak katıldı.
REKTÖR SAVAŞAN’DAN TEŞEKKÜR
Programın açılışında katılımcılara hitaben konuşan SAÜ Rektörü Prof. Dr. Fatih Savaşan, bu atölye çalışmasının çok faydalı olacağına inandığını belirterek düzenleyen öğretim üyelerine, konuşmacı konuklara ve gazeteci katılımcılara teşekkür etti.
Sakarya’da yaşayan göçmenlerle ilgili yaptığı konuşmada, “Göçmenlerin asayiş kayıtları ortalamanın üzerinde değil ve bu kayıtların çoğu da kendi aralarında geçen olaylarla ilgili, Türklerle değil. Bu güzel bir şey. Dolayısıyla zor işi her iki taraf güzel yönetiyor’’ dedi.
‘BU SÜRECİ YÜZ AKIYLA TAMAMLAYACAĞIZ’
Programı gerçekleştiren öğretim üyelerine, başka ülkelerde misafirlere, bu işe katkı sunan herkese çok teşekkür ettiğini ifade eden Rektör Savaşan, “Siz gazeteciler inşallah bu konuyu vatandaşlara doğru bir şekilde sunduğunuz zaman, bu akıl tutulması gidişat, inşallah normale hızla dönecek biz yine yüzakıyla bu işi tamamlayacağız.
Bir işe nasıl basıl başladığınız değil, akıllarda kalan nasıl sonlandırdığınızdır. Eğer Türkiye o yaptığı büyük hizmeti de sürdüremezse ne olacak? Buraya gelen insanlara gösterdiğimiz on yıllık hoşgörü unutulacak, hoşgörüsüzlük tarihi kayıtlara geçecek. Bu Türkiye için hiç iyi bir denge değil. Türkiye’nin bunu bu müthiş mirası sayesinde rahatlıkla atlatacağını düşünüyorum.
Hocalarıma çok teşekkür ediyorum. Gazetecilerin de bu çalışmaya el atmaları hayati derecede önemli’’ diye konuştu.
BARIŞ VE HUZUR ŞEHRİ SAKARYA
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Basın Bölümü Başkanı Zülfikar Özçelik, programın açılış konuşmasını yaparak, yapılacak atölye çalışması ve şehir hakkında bilgi verdi. Medya ve etik çerçevesinde konuşan Özçelik, Sakarya’nın ülke ve dünyadan gelen göçmenleri barındıran bir huzur ve dostluk şehri olduğunu vurguladı.
Medyada yabancı düşmanlığı ve hoşgörü gazeteciliği üzerine yapılan araştırmalara değinen Özçelik, “Medyanın bireyler ve toplumlar üzerindeki etkisi tartışılmaz bir gerçek. Sizler ülkesi ve milletinin geleceğini dert edinen, halkın menfaatlerini gözetip koruyan, insan haklarını önemseyen, ülkesinin demokratik ve refah seviyesini yükseltmeyi amaçlayan, Türkiye’nin dört bir yanından teşrif eden sizler, son zamanların en tartışmalı konularından biri olan mülteci sorunu ve yabancı düşmanlığı konularını medya çerçevesinde konuşmak ve değerlendirmek için buradasınız. Sizlerlerle birlikte olmaktan büyük bir onur ve mutluluk duyuyoruz’’ diye konuştu.
DR. NESRİN KENAR’IN BAŞARILI ORGANİZASYONU
Program koordinatörü SAÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Nesrin Kenar’ın yönettiği atölye çalışmasında, SUBÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hilal Yıldız, SUBÜ Öğretim Üyesi Dr. Vacide Karaman ve SUBÜ Gazetecilik ve Habercilik Bölüm Başkanı Zülfikar Özçelik’ten oluşan ekip, yoğun katılım sağlanan güzel bir projeye imza attı.
YOĞUN KATILIM SAĞLANDI
İlk gurubu, sabah ve öğlen olmak üzere iki bölümden oluşan oturumda dış ülkelerden gelen konuk gazeteciler ile ulusal ve yerel basından davetli gazeteciler bir araya geldi. Çalışmaya Sakarya’nın yanısıra, İstanbul, Kocaeli, Gaziantep ve Van illerinden gazeteciler katılım sağladı.
Bu oturumda konuşmacılar “Dünyadaki Yabancı Düşmanlığına Karşılaştırmalı Bakış Açıları”, “Türk Medyasında Yabancı Düşmanlığının Durumu” konu başlığında konuşarak değerlendirmelerde bulundu. Konuşmaların ardından katılımcı gazetecilerin yönelttikleri soruların yanıtlanması ile ilk günkü bölüm tamamlanmış oldu.
ÖĞRENCİLER PROJEYE İLGİ GÖSTERDİ
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Basın Bölümü Başkanı Zülfikar Özçelik’in öğrencilerinden bir gurup da atölye çalışmasına katılarak video ve fotoğraf çekimleri ile destek verdi.
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) Büro yönetimi ve Yönetici Asistanlığı Bölümü öğrencileri; Hümeyra Dursun, Semanur Ağırbaş, Kevser Önler, Yağmur Sarıcı, Nazife Bayburtlu ve Dilara Tanoğlu ile SUBÜ Gazetecilik ve Habercilik Bölümü öğrencileri; Dilara Keleş, Enis İnesillioğlu, Zeynep Gündüz, Eda Nakaş, Melisa Duman, İlyas Akın, Berhan Aktepe ve Yusuf Talha Çay, atölye çalışmasına katılarak destek verirken mesleki bilgiler edindiler.
YABANCI ZENOFOBİSİ
Dünyada son zamanlarda özellikle Suriyeli mültecilerle ilgili sorunlar olduğunu söyleyen Proje koordinatörü Dr. Nesrin Kenar, Avrupa’nın mültecilere karşı politikasını incelediklerini, yabancı düşmanlığının giderek yükselmesinin gündeme geldiğini belirtti.
Kenar, “Kendinden olmayandan endişe duyma, karşı guruptan korkma hissi nedeniyle oluşan algı zamanla bir düşmanlığa dönüşüyor.
Kültürel zenofobi olarak adlandırılan bu duygu, toplumun geleneksel kültürü ve yaşam kültürüne karşı bir tehdit olarak görülmesine da yol açıyor’’ dedi.
Göçmenlere karşı duyulan düşmanlığı besleyen unsurlara da değinen Dr. Kenar, toplumda artmaya başlaya işsizliğe göçmenlerin neden olduğu düşüncesi, gibi ekonomik unsurların etkili olduğunu belirten Dr. Kenar, “Bireysel nefret yaklaşımı o toplumu da etkiliyor. Bu olaylar zamanla güçlenerek ve giderek tırmanarak şiddete ve soykırımlara varan yabancı düşmanlığı oluşturabiliyor.
İnsan hakları sorunları, gelişmemiş ülkelerde olduğu kadar Amerika gibi gelişmiş ülkelerde bile olabiliyor. örneğin islamofobya gibi… Nefret söylemine bu ülkelerde de rastlanabiliyor’’ diye konuştu.
GEÇİCİ KORUMA STATÜSÜ
Türkiye’ye gelen yabancılara ‘mülteci’ statüsü verilmediği belirten Dr. Kenar, “Yabancılara Mülteci olarak Türkiye’de bulunan Suriyeliler ve başka yabancılar için mülteci statüsü değil ‘Geçici koruma altındaki kişi statüsü’ veriliyor. Türkiye, sığınmacı veya mülteci statüsü vermiyor. Türkiye’nin kendi iç hukukunda getirdiği düzenlemeler var. Türkiye’nin sadece kabul ettiği göçmenler; eski Osmanlı coğrafyasından, eski Balkanlardan ülkelerden ve Bulgaristan’dan gelen Türkler’i ancak kabul ediyor.
Avrupa ülkeleri dahi sığınmacılar konusunda uluslararası hukuka çok saygılı gibi görünseler de bu Uluslararası hukuk kurallarına onlar da uymuyor’’ dedi.
HİKAYENİN HER İKİ TARAFINDA OLMAK
‘’Hoşgörü Gazeteciliği: Medyada Yabancı Düşmanlığından Nasıl Kaçınılır?” konulu atölye çalışmasına bir paydaş olarak katkı veren Batı Afrika ülkesi Sierra Leone Cumhuriyeti vatandaşı Gazeteci İbrahim Seaga Shaw, anılarını ve tecrübelerini paylaştı.
Kendisinin hayatının bir kesitini mülteci olarak geçirdiğini belirten tecrübeli gazeteci İbrahim Seaga Shaw, “Ülkemde 1991-1998 yılları arası bir savaş sözkonusuydu. Ben de ülkemdeki savaştan kaçarak başka bir ülkeye sığınmak zorunda kalan bir gazeteci olarak hikayenin her iki tarafında olmam nedeniyle, böyle bir çalışmanın içersinde olmaktan çok mutluyum. Dünya gündeminde olan göçmenler ve mülteciler konusunu araştırmak ve farkındalık oluşturmak üzere böyle güzel bir amaca yönelik projeyi başlatan Sakarya Üniversitesi’nin siz değerli hocalarına çok teşekkür ediyorum. Beni de bu projeye dahil ettikleri için ayrıca teşekkür ediyorum. Hem mülteci hem gazeteci olarak bu hikayenin her iki tarafını yaşarken, başlattığınız bu çalışma benim için de çok anlam ifade ediyor’’ dedi.
Mülteci bir gazeteci olarak medyada yabancı düşmanlığına karşı verdiği mücadeleyi anlatan Shaw, çalışmanın ilk iki oturumunda hoşgörü gazeteciliğine dair paylaşımlarda bulundu. Oturum sonunda çeşitli illerden gelen konuk gazetecilerin sorularını yanıtladı.
SAÜ’nün her yönü gelişmiş bir üniversite olduğunu ve çok beğendiğini belirten Shaw, üniversite kadrosunu da çok sıcak bulduğunu ve pozitif bir enerji aldığını ifade ederken proje koordinatörü Dr. Nesrin Kenar’a ithafen, “SAÜ’ye geldiğimde ilk sizi tanıdım. Tarafınızdan gördüğüm sıcak ilgi beni son derece memnun etti. Sizin nezdinizde tüm Sakarya Üniversitesi ve Sakaryalılar’ı da böyle kabul ediyorum’’ ifadelerini kullandı.
BİRİNCİ KURAL EMPATİ
Hindistan’ın Keşmir eyaletinden gelen konuk Gazeteci Tabeenah Anjum, atölye çalışmasında yaptığı konuşmada, yabancı düşmanlığını kendi ülkesinden örnekler vererek anlattı.
Hindistan’ın en geniş alanı olan Keşmir eyaletinin birçok anlaşmazlığa ev sahipliği yapmış bir bölge olduğunu belirten Tabeenah Anjum, “Bizzat göçmen düşmanlığının yaşandığı bölgeden geliyorum.
Burada 450 – 500 bin mülteci yaşıyor. Gelenler arasında çoğunlukla ülkelerinde cezalara çarptırılmış olanlar var. 13 yıldır gazete ve sosyal medyada aktif bir gazeteci olarak göçün çok olduğu bölgede görev yapıyorum.
Savunmasız olan göçmenlerin haklarını savunmak durumundayız. Kamuoyunun ve politikacıların önyargılarına karşı onların haklarını savunmada yanında olmalıyız. Evsizlik olgusunun ne demek olduğunu ancak onları gözlemleyerek görebilirsiniz. O bölgeye gittiğinizde haber yapacak gazeteci olarak ilk önce empati kurmalısınız. Mülteciye yaklaşırken bu düşünceyle yaklaşmalısınız. Henüz yabancı oldukları için size kendilerini hemen açmayacaklardır.
ROL MODEL OLABİLİRSİNİZ
Meslektaşlarına göçmen ve mültecilere karşı yaklaşımlarda ve haber oluşturmada dikkat etmeleri gereken noktalara değinen Shaw, “Haber yaparken çok yönlü araştırmalı ve çok dikkat etmelisiniz. Yani onlar için herbiriniz bir İsviçre çakısı olmalısınız. Güzel davranışlarınız ve yaptıklarınızla onlara rol model olabilirsiniz.
Marjinalleşmiş veya ötekileştirilmiş bu insanların savunuculuğunu yapmak elbette toplumun görevi ve en önemlisi de biz gazetecilerin sorumluluğundadır.’’ İfadelerini kullandı.
Sakarya Haber Ajansı / Sakarya
