Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde, ilin önde gelen ekonomi tabanlı sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri bir araya gelerek ildeki vaka sayıları ve tedbir amacıyla kapalı işletmelerin mevcut durumları hakkında ortak açıklamalarda bulunuldu.
EKONOMİYE DERİN HASAR BIRAKABİLİR
Sakarya’da pandemiye karşı tedbir amacıyla kapalı tutulan iş yerlerinin ayakta kalması adına iş dünyası temsilcileri tek ses oldu. İş dünyasının salgının ilk gününden itibaren ildeki salgının yayılma hızının düşmesine yönelik üzerine düşeni fazlasıyla yerine getirdiği ancak uzun süredir kapalı işyerlerinin ekonomik anlamda daha da derin hasarlar bırakacağına yönelik dikkat çekmek amacıyla SATSO Yönetim Kurulu A. Akgün Altuğ ev sahipliğinde istişare toplantısı gerçekleştirildi.
SATSO Hizmet Binasında SATSO Meclis Başkanı Talip Kuriş ve Yönetim Kurulu Başkanı A. Akgün Altuğ’un ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya SESOB Başkanı Hasan Alişan, MÜSİAD Sakarya Şube Başkanı İsmail Filizfidanoğlu, SASİAD Başkanı Ümit Karayaka, SAKARYAGİAD Başkanı Zafer Bekdemir, ASKON Sakarya Şube Başkanı Engin Tumbaz, Ekonomi Ticaret Derneği Başkanı Şamil Dedeoğlu, Üretim Ticaret Kurulu Derneği Başkanı Özkan Pınar, SAMİB Başkanı Günay Güneş, CADDER Başkanı Kemal Turgaç, Sakarya Müteahhitler Birliği Başkanı Murat Bayrak, SATSO Yönetim Kurulu Üyeleri ve SATSO bünyesinde Yiyecek, İçecek ve Konaklama sektörünü temsil eden 5. Meslek Komitesi’nden Meclis Üyeleri, Komite Başkanı ve Komite Üyeleri ile SESOB bünyesindeki meslek odaları başkanları iştirak etti.
BİR ANLAM VERMİYORUZ
Toplantının açılış konuşmasını yapan Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı A.Akgün Altuğ, “1 Mart tarihi itibariyle, ülkemizde kademeli normalleşme süreci başladı. Bu kapsamda 100 bin nüfusa düşen vaka sayısı başta olmak üzere illerimiz renklerle sınıflandırıldı. Sakarya olarak, yüz binde 139 oranla çok yüksek yani kırmızı iller arasında olmamız nedeniyle kontrollü normalleşme tam olarak gerçekleşmedi. İlerleyen süreçte, gerek ilimiz erklerinin ve halkımızın hassasiyeti ile bu oran geçtiğimiz hafta yüz binde 90 oranına kadar düştü. Ancak turuncu seviyeye gelen ilimiz için beklenen normalleşme kriterleri başlamadı. Biz bunu halk sağlığının korunması anlamında anlayabiliriz. Ancak turuncu seviyedeyken vaka sayısı artan diğer illerimizin kırmıza dönmelerine rağmen hala kafe restoran başta olmak üzere işletmelerin açık kalması ve normalleşmeye devam ediyor olmalarına bir anlam veremiyoruz” dedi.
İLİN EKONOMİSİ CİDDİ SARSINTIDA
Altuğ, şöyle devam etti: “Hizmet sektörü ilimiz ekonomisinin önemli bir kısmını karşılamaktadır. Ve aylardır kapalı olan işletmelerin bir kısmı bir daha faaliyetine dönemeyecek noktaya gelmiştir. Bu bir sektörün mağduriyetinin ötesine geçerek ilimiz ekonomisinin de ciddi anlamda sarsılmaya başladığını da gösteriyor. 4 aydan beri kapalı olan bu işletmelerde SSK ve vergi ödemeleri de devam etmektedir. Alınan kredilerin geri ödenme konusunda da ciddi sıkıntılar baş göstermeye başladığı aşikâr. Kapalı işletmelerde genel kira giderleri de devam etmekte. Normalleşme süreci kapsamında kontrollü olarak müşteri kabulüne başlamak istiyoruz. HES Kodu uygulaması ile her türlü günlük rutin işlerimizi halledebiliyorken bu işletmelerimiz kapalı. Sınırlı kapasite ile de olsa kafe restoran başta olmak üzere halı saha spor salonları oyun salonları gibi alanların artık faaliyete geçmesini bekliyoruz.
Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası olarak üyelerimizin menfaati ve taleplerini önceleyerek hizmet eden bir sivil toplum kuruluşuyuz. Bu şehrin her sorunu bizim konumuzdur, üyelerimizin de şu an yaşadığı sıkıntı şehrin ekonomisi adına önemli bir sorun. Üyelerimiz bizim önceliğimizdir. Sınır komşu ilimiz açıkken bizim bu süreçte yaşadığımız sıkıntıların da görülerek çözüleceğini düşünüyoruz. Bu konuda Valimiz başta olmak üzere siyasilerimiz de gereken hassasiyetle bu konu üzerinde gayret ettiklerini biliyorum. İlimizin kırmızı renkte olmasının sadece restoran, kafe işletmeleri değil; tedarik zinciri içerisinde olan manav, kasap, akaryakıt ve benzeri sektörleri de olumsuz etkilediğini de hatırlatmak isterim.”
GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
Toplantıda söz alan davetli STK temsilcileri konuyla ilgili haklı görüşleri dile getirdikleri konuşmalarında şu ifadelere yer verdi:
Sakarya Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliği Başkanı Hasan Alişan, “Evet yaşanan bir sorun var. Nedeni bilinmiyor. Bu da bir sorun. 1 yıldan beri sektörün temsilcileri ile beraber nefes alabilecek bir ortam oluşturmaya çalışıyoruz ancak normale döndüğümüzde işletmelerimizin yarısı açılamayacak konuma geldi. İl bazlı açıklanan ilk vaka sayılarında şehrimiz kırmızı renk risk grubundaydı ancak ilimizin önde gelen kurum ve kuruluşlarının halk bazlı çalışmaları ve halkımızın da tedbiri ile turuncu seviyeye indik ancak işletmelerimiz nedensiz bir şekilde yine kapalı durumdalar. Bu toplantı bilmediğimiz, atladığımız, unuttuğumuz sorunlar veya çözüm önerilerinin değerlendirilmesi adına verimli olacaktır” dedi.
MÜSİAD Sakarya Şube Başkanı, İsmail Filizfidanoğlu da, sorunun çözümünün bürokratik yollardan yerel mülki amirlerle istişare edilerek çözüleceğine vurgu yaptı.
ASKON Sakarya Şube Başkanı Engin Tumbaz, Sakarya’dan başarılı siyasetçiler çıktığına ancak bu şehrin hep sahipsiz kaldığına vurgu yaparak direk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile iletişim kurmanın gerekliliğine değindi.
SASİAD Başkanı Ümit Karayaka, işletmelerin turuncu risk grubu haberini aldıkları gibi dükkanlarını hazırladıklarını ve malzeme tedariği yaptıklarını ancak açılmayınca mağdur olduklarını dile getirerek uygulamanın bu belirsizliğinin güvensizliğe neden olacağını belirtti.
SAKARYAGİAD Başkanı Zafer Bekdemir, Sektör olarak yaşanan sorunun çözümünü şehrimizin algısına zarar vermeden aramak gerektiğinin altını çizerek Sakarya’yı temsil eden siyaset dünyasının ortak hareketi ile Ankara merkezli çözmek gerektiğini önerdi.
SATSO 5. Meslek Komitesi Başkanı Hasan Alptekin, sürecin başından beri hizmet sektörünün ciddi borçlanma altına girdiğini, dükkan sahipleri ile dava süreçleri yaşadıklarını, işletmelerin açılmasının ardından bile sorunun devam edeceği için yeni finansman kaynakları üretmek gerektiğine ve devlet desteklerine ihtiyaç olduğuna vurgu yaptı.
Ekonomi Ticaret Derneği Başkanı Şamil Dedeoğlu, şehir olarak birlikte çağrıda bulunmak gerektiğinin altını çizerek sektör temsilcileri olarak Ahilik Teşkilatının uzantısı olan hizmet sektörünün yaşaması adına herkesin sorunu çözmek adına hareket etmesi gerektiğini öne sürdü.
CADDER Başkanı Kemal Turgaç, ticaret erbaplarının ve esnafların zor bir süreçten geçtiğine dikkat çekerek, 1 Mart kararnamesine göre işletmelerin çoktan açılması gerektiğini vurguladı. Belirsizliğin ortadan kaldırılarak işletmelerin açılmasına yönelik net bir tarih beklediklerini ifade etti.
ŞEHİR ADINA MAĞDURİYET
Toplantıya katılan sektör temsilcileri özellikle çevre illerin kırmızıya döndükten sonra da kafe restoranlarının açık kalmasına rağmen Sakarya’nın durumunda bir değişiklik olmamasının şehir adına bir mağduriyet yarattığı ve haksızlığa neden olduğunu ifade etti.
Katılımcılar ayrıca aydır aktif olarak ve son bir yıldır aralıklarla açılıp kapanan iş yerlerinin vergi stopaj, kira, SGK ödemeleri ile ilgili konularda devlet desteğine ihtiyacı olduğunu söyledi ve dükkanların faaliyete geçmesinin ardından işlerin devlet desteği ile yola gireceğine inandıklarını dile getirdi.
Toplantıda ayrıca, Ankara lobisi ile de iletişimin sağlanarak bu konudaki sıkıntıların Cumhurbaşkanlığı nezdinde çözülmesi konusunda destek istenebileceği ve yerelde sağlanan birlikteliğin ulusal bir ses getirmesi yolunda gayret gösterilmesi gerektiği belirtildi.
Toplantının sonunda kafe restoran, lokanta kıraathane işletmeleri başta olmak üzere kapalı olan işletmelerle ilgili görüşmek üzere siyasi partilerin il başkanlıkları, valilik ve stk’ların ziyaret edilerek ortak hareket edilmesi ve sosyal ağ çalışmaları yapılması konuları karara bağlandı.