Bir tarım şehri olan Sakarya’da, tarım kesiminde çalışacak eleman bulmada zorluk çekilmesi ciddi bir sorun olarak görülürken. Üreticilerin, eleman sıkıntısını sığınmacıları istihdam ederek çözmeye çalışıyor. Yerli mevsimlik tarım işçileri ile yerleşikler arasında zaman zaman yaşanan çatışmalar, farklı kültürlerin yevmiye savaşına dönüşmesine yol açıyor.
Toprakların ekiminden ürün hasadına kadar uzun ve zorlu süreçte tarım işçileri, işgücünün önemli bir bölümünü oluşturmakta. Ancak bu alanda yaşanan eleman sıkıntısı nedeni ile son yıllarda bu alanda sıklıkla göçmen işçilerin istihdam edildiği görülmektedir.
Tarımda göçmenlerin yoğun biçimde istihdam edilmesinin en önemli nedenleri arasında; ucuz işgücü, düşük üretim maliyeti, yerel halktan yeteri kadar tarım desteği ve ilgi görülmemesi ve göçmenlerin daha verimli çalıştığının düşünülmesi gibi unsurların yer alıyor.
TARLA SAHİPLERİNİN TERCİHİ OLDULAR
Yerli ve yabancı uyruklu mevsimlik tarım işçilerinin arasındaki rekabet hasat bölgelerinde kendini daha çok gösterirken yabancı uyruklu göçmen işçiler, yevmiyelerinin daha az oluşu nedeniyle tarla sahipleri tarafından tercih edilmekte. İş fırsatlarının daha ucuza gelişi, yerli mevsimlik tarım işçileri ile yerleşikler arasında yaşanan çatışmalar, farklı kültürlerin yevmiye savaşına dönüşmesine yol açmakta.
Kanunlarla yerleşik işçilerin hakları korunurken, yabancı uyruklu göçmenler onlara sunulan ücretleri yasal olmasa da kabul etmek zorunda kalıyorlar.
GÖÇMEN İŞÇİLİRERİN KAYDI YOK!
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün son verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 3,6 milyon kayıtlı Suriyeli ve 320.000 kadar diğer uyruklardan göçmen bulunurken, mevsimlik tarımda çalışan göçmen işçiler hakkında herhangi bir kayıt bulunmuyor. Benzer durum Sakarya ilinde de yaşanırken 17 bin 972’ye Suriyeli arasında tarımda alanlarında çalışan işçiler hakkında da bir kayıda rastlanmıyor.
Geyve Haber gazetesi genel yayın yönetmeni Ali Arıcı, bu sorunla ilgili gözleminde, Sakarya’nın tarım alanlarının yoğunlukta olduğu Geyve, Pamukova ve Taraklı ilçelerindeki köylerde üretim ve hasatta çalışacak eleman sıkıntısı çekildiğini, üreticilerin bu sorunu genellikle Suriyeli ve Afganlı sığınmacıları çalıştırarak çözmeye çalıştıklarını belirtti.
GÖÇMENLER KALMALI MI GİTMELİ Mİ?
Köylerde yaşayan tarla sahibi çiftçi ailelerinin çocukları dahil tarım alanlarında yerli halktan kimsenin çalışmak istememesi nedeniyle üretim ve hasatta zorluk çekildiğini belirten Arıcı, ‘‘Eleman sıkıntısını, her işi yapmaya razı sığınmacılar ile gidermeye çalışan çiftçilerin, bu yüzden sığınmacıların ülkelerine dönmesini istemeyen kesim olduğu anlaşılıyor. Bu konuda yapılan araştırmalar ve ‘Göçmenler kalsın mı gitsin mi?’ konulu anket verilerine göre ortaya çıkan tabloda, işsizlerin iş bulmalarına engel gördükleri sığınmacıların ülkelerine dönmelerini istemesi ile, işçi bulamadığı için sığınmacı çalıştırmaktan memnun olan iş dünyası arasında ‘Sığınmacılar ülkelerine geri dönmeliler’ bağlamındaki tezatlık, başlı başına bir sorun ve araştırma konusudur’’ diye konuştu.
GSG: ‘VATANDAŞLIK HAKKI TANINMALI’
Göçmenlerin koşulları kötüleştikçe, Türk işçilerin koşullarının da kötüleşeceğini savunan Göçmen Sendikası Girişimi (GSG) kurucu üyesi Burcu Arıkan’a göre çözüm yolu, göçmenlerin vatandaşlık hakkını elde etmelerinden geçiyor. Göçmenlerin, güvenceli şartlar altında haklarını arayabilmelerinin, diğer işçilerin çalışma koşullarının da dibe çekilmesini engelleyeceğini belirten Arıkan, örnek verirken kadrolu işçi ile taşeron işçinin birlikte çalıştırılmasının uzun vadede kadrolu çalışanların iş güvenliğini zedelediğini hatırlattı.
Göçmenlerin geri gönderilmesi tartışmalarına değinen Arıkan, “Vaktimizi birbirimize zarar vermek için mi harcayacağız? Yoksa bizi bu duruma düşürenlere karşı mücadele etmek için mi? Bu yaklaşımla, Göçmen Sendikası Girişimi’nin çalışmaları bu konuda işlevsel ve iyi gidiyor” ifadelerini kullandı.
